Edwyn Collins, 'Losing Sleep'

DE VERRIJZENIS VAN EDWYN COLLINS

Als er over pakweg honderd jaar een compendium opgemaakt wordt van de beste popsongs aller tijden, dan belandt ‘A girl like you’ van Edwyn Collins zeker en vast in de hogere regionen. Verduiveld catchy, smart lyrics, een fijne gitaarriff plus de grofkorrelige baritonstem van Collins maken het nummer meer dan memorabel. Vreemd dus dat Collins hier en daar als een one hit wonder bestempeld wordt. Na hitjes met het britpopbandje Orange Juice en een kabbelende solocarrière, werd de bleke Brit in 1994 plots de meest onwaarschijnlijke superster met de wereldwijde hit ‘A girl like you’.

Wat toen gebeurde, grenst aan het onwaarschijnlijke en is een van dé heldenverhalen uit de recente muziekgeschiedenis. In februari 2005 kreeg hij een zware hersenbloeding. Een paar dagen later volgde een tweede bloeding. Alsof het daarmee nog niet genoeg was, werd Collins in allerijl geopereerd en raakte hij besmet met de ziekenhuisbacterie. Gedurende zes maanden was hij bedlegerig. De BBC-documentaire ‘Edwyn Collins: Home again’ uit 2008 toonde een frêle man, die nauwelijks kon praten en met moeite zelfstandig liep. Hij kon geen gitaar meer spelen met de rechterhand. De muzikale loopbaan van Collins leek ten einde.

Maar Edwyn Collins vocht krachtdadig terug. In 2007 verscheen ‘Home again’, een album dat voor zijn ziekte opgenomen werd, maar pas twee jaar later uitgebracht kon worden. In september 2008 begon hij met zijn ouwe gabber Seb Lewsley aan de opnames van een volledig nieuw album. Het is een triomfantelijke terugkeer voor de artistiek dood gewaande Collins. Niet voor niks wordt hij de Lazarus van de Britse muzikanten genoemd. Het titelnummer ‘Losing sleep’ bezit een hook die zich meteen dagenlang in je brein nestelt. Collins' stem leed gelukkig niet onder zijn ziekte. Ze heeft zelfs aan diepte gewonnen. Denk aan Iggy Pop maar zonder de branie.

Hij doet het weer. ‘Losing sleep’ staat vol catchy nummers met spitse teksten. Een fraaie lijst muzikanten werkte mee aan het album. Alex Kapranos en Nick McCarthy van Franz Ferdinand produceerden 'Do it again'. Ex-Smith Johnny Marr schreef mee aan ‘Come today, come tomorrow’. Op ‘I still believe in you’ en ‘What is my role?’ horen we Ryan Jarman van The Cribs. Zelfs de hippe Amerikanen van The Drums vonden de tijd om ‘In your eyes’ mee te componeren. Niet alleen wegens de moeilijke omstandigheden, maar ook vanwege de tijdloze kwaliteit van de songs op 'Losing sleep' is dit een indrukwekkende heropstanding. Welcome back, Ed!

deze recensie verscheen op www.cuttingedge.be

Alain Finkielkraut, 'Een intelligent hart'

TESTAMENT VAN EEN POLEMICUS

De ultraconservatieve Alain Finkielkraut is één van de meest controversiële en keetschoppende filosofen van Frankrijk. Niet louter tevreden met zijn positie als hoogleraar filosofie aan de Parijs Ecole Polytechnique treedt hij ook graag buiten de kansel van de universiteit om zijn provocerende mening over alles en nog wat in de media en in krantencolumns breed uit te smeren. In 2005 tekenden 60 collega's van zijn Ecole Polytechnique een petitie tegen hem. Bekend is de rel die hij veroorzaakte toen hij in 2008 het Franse voetbalteam tijdens de wereldbeker 'black, black, black' in plaats van 'black, blanc, beur' noemde.

De van Joodse Polen afstammende professor haalde zich in 2000 de woede van zijn eigen Joodse gemeenschap op de hals met het boek 'Une voix vient de l'autre rive' (‘Een stem van de overkant’, vert. Frans de Haan). In het boek pleitte hij onomwonden tegen de exploitatie van de holocaust voor pro-Joodse doeleinden. De genocide tegen de Joden moet volgens Finkielkraut terug in zijn historische context geplaatst worden. We mogen nooit vergeten wat toen gebeurde en we moeten de slachtoffers blijvend eren, maar we mogen de herinnering aan de Shoah niet verder exploiteren. Finkielkraut werd onterecht van alle kanten beschuldigd van antisemitisme, nestbevuiling en zelfs van negationisme.

In 2010 lijkt de misbegrepen professor moegestreden. Zijn nieuwste werk 'Een intelligent hart' is van een geheel andere orde. Het rustige en meditatieve boek werd geschreven tijdens een gedwongen periode van rust en wordt aangekondigd als 'misschien wel zijn allerlaatste boek'. 'Een intelligent hart' bevat 9 opstellen over literatuur met een korte inleiding en een nawoord. De essays zijn interpretaties van zijn favoriete literaire werken. Dat gaat van de Rus Dostojevski tot de Amerikaan Philip Roth. Een rode draad doorheen het boek valt niet meteen te ontwaren. Laat ons stellen dat het allemaal boeken zijn over 'mensen' die door een minieme 'misstap' hun complete leven vergallen. Het zijn allemaal in zekere zin Griekse tragedieën.

Dat wordt het duidelijkst in de interpretatie van 'De grap' van de Tsjechische auteur Milan Kundera. Door een misplaatste briefkaart aan zijn vlam Markéta haalt het hoofdpersonage Ludvík zich de woede van het secretariaat van de Communistische Partij op de hals. Hij wordt uit de faculteit gestoten. Wat begon als een grap, heeft gevolgen die zijn verdere leven zullen overschaduwen. Ivan Grigoriévitch, de tragische held van de nagelaten roman 'Alles stroomt' van de Russische auteur Vassili Grossman wordt verbannen naar Semipalatinsk omdat hij bij zijn docenten historisch materialisme de vrijheid verdedigde als een goed dat evenveel waard is als het leven. Na dertig jaar verbanning is hij bij zijn terugkomst slechts een schim van zichzelf.

De laatste lezing van Finkielkraut, 'Babette's feestmaal' van Karen Blixen, eindigt met een optimistische noot. De Franse communarde Babette, de dienster van een norse Noorse familie, besteedt het bedrag dat ze won in een loterij aan een copieuze feestmaaltijd voor haar Scandinavische vrienden. Ze veroorzaakt een mirakel. De culinaire kunst, die ze tentoonspreidt, tovert het goddellijke in de triviale dagelijkse 'maaltijd', die zowel slaven en meesters in één festijn samenbrengt. Kunst overstijgt het materiële en het spirituele en toont ons het goddelijke in het alledaagse.

De secundaire denkoefeningen van Finkielkraut zijn erudiet maar zeer toegankelijk. Het elegante, precieze en beeldrijke Frans van Finkielkraut werd secuur vertaald door Frans de Haan. 'Een intelligent hart' is minder polemisch maar daarom niet minder passioneel dan zijn overige werken. Het lijkt alsof Finkielkraut hier ons een bilan voorlegt van zijn eigen leven. Doorheen de fictie en de getuigenissen van de gelezen romans, somt de auteur zijn eigen veldslagen op. Ondanks de verscheidenheid van de verschillende passages is ‘Een intelligent hart’ een belangrijk werk in het oeuvre van Finkielkraut en bovendien een richtingaanwijzer naar een onoverzienbare stapel essentiële literatuur.

Alain Finkielkraut, 'Een intelligent hart', Uitgeverij Contact, ISBN 978 90 254 3465 6.

artikel verscheen op www.cuttingedge.be

Solar Bears - She was coloured in

Solar Bears - She Was Coloured In from Michael Robinson on Vimeo.

Solar Bears, 'She was coloured in', cd review binnenkort op www.cuttingedge.be

Cindytalk : "A Dark Night of the Soul"

Cindytalk oftewel Gordon Sharp behaalde faam als één van de sirenenstemmen op het eerste album van This Mortal Coil in 1984. Met zijn bijna vrouwelijke stem zong hij niet alleen ‘Kangaroo’ van de onlangs overleden Alex Chilton de onvergetelheid in, maar hij redde ook ‘Fond affections’ van Rema Rema van de obscuriteit én hij zong ‘A single wish’ met de helft van de Cocteau Twins. Sombere nummers waren het, waarin het doodsverlangen centraal stond. Begin jaren tachtig verrijkten de zwarte gothics het straatbeeld. Sharp trad steevast op in een vrouwenjurk.

Sharp of Cinder loste de verwachtingen nadien nooit in. Deels moedwillig, want hij wees een aanbod af om zanger te worden van een band die Duran Duran heette. De loopbaan van Sharp deinde al die jaren als een achtbaan op en neer. Problemen met platenmaatschappijen en een hang naar experiment nekten zijn vroege projecten. In de jaren tachtig bracht hij in totaal slechts twee albums uit: het machtige ‘Camouflage heart’ en het nog betere ‘In this world’. De goths verdwenen uit het straatbeeld. Sharp bleef. De jaren negentig leverden een viertal wisselvallige albums op, waarvan ‘Wappinschaw’ veruit de meest gedenkwaardige is. De ganse back catalogue van Cindytalk lijkt buiten die eerste twee albums trouwens nagenoeg onvindbaar.

De laatste jaren duikt de experimentele transgender warrior weer geregeld op met nieuw werk. Dankzij een deal met het Weense experimentele label Editions Mego bracht hij in nauwelijks twee jaar zelfs drie nieuwe albums uit. ‘Up here in the clouds’ sluit tot onze verrassing bovendien naadloos aan bij zijn verleden van een kwarteeuw geleden. Beginnummer ‘The eight sea’ is een krakende, elektronische oceaan waaruit op elk moment een digitale song to the siren kan opduiken. Helaas blijven we op onze honger zitten. De stem van Sharp blijft achterwege. Wel horen we door het golvengeraas heen een gefnuikte sirenenstem...

Het dreigende ‘We are without words’ vat het goed samen. Sharp zullen we niet te horen krijgen. De donkere en broeierige elektronische soundscapes passen eerder bij de industrial van het begin van de jaren tachtig dan bij het huidig muziekklimaat. In het sissende ‘Guts of London’ horen we ontmenselijkte radiostemmen en geluiden die lijken op het knagen van ratten aan menselijke resten. In het titelnummer klaart de hemel plots op en lijkt de muziek plots boven de wolken te zweven. Dit is wat je noemt: een gouden strot hebben maar er niks meedoen. Kijk maar naar wat er met Scott Walker gebeurde. ‘Up here in the clouds’ zal vooral een oudere generatie aanspreken die heimwee heeft naar het vleermuizentijdperk. Wat ons betreft een gemiste kans.

deze cd review verscheen op http://www.cuttingedge.be/music/reviews/244228-cindytalk-up-here-in-the-clouds-