MUZIEK VOOR IN HET HAARDVUUR
In den beginne was er de analoge magnetische tape. Toen kwam iemand op het lumineuze idee om de tape te splicen en met de aparte stukjes een volledig nieuw muziekstuk te maken. Die collagetechniek opende onvermoede mogelijkheden. Je kon er immers een bestaand muziekgenre mee parodiëren. De eerste die daarmee begon, was de Amerikaan John Oswald. In 1989 bracht hij een verknipt samplingalbum uit dat ‘Plunderphonics’ heette. Op de hoes plakte hij het hoofd van Michael Jackson op het naakte lichaam van een Kaukasische vrouw. De platenmaatschappij van Jackson steigerde. Het kwam tot een ophefmakende rechtszaak. Oswald had een nieuw genre gecreëerd: de plunderphonics. Hij kreeg gauw navolging. De legendarische groep Negativland bracht in ’91 een album uit dat ‘U2’ heette en evenveel ophef veroorzaakte. Don Joyce en zijn bende werden tegen wil en dank zelf een supergroep en werden door de advocaten van U2 voor de rechter gedaagd en nagenoeg het bankroet ingejaagd.Het verhaal haalde de nationale en internationale pers en werd uitgebreid gedocumenteerd in het boek ‘Fair use. The story of the letter U and the numerical 2’.
Toen kwamen de digitale geluidsdragers. Het bijzonder tijdrovende werk van het splicen en het terug samenlijmen van uit verschillende bronnen afkomstige stukjes muziek, werd een pak eenvoudiger door de opkomst van de computer en de bijbehorende samplingsoftware. Nagenoeg iedereen kon nu vrij over de nieuwe samplingtechnieken beschikken. Een zekere Philo T. Farnsworth (let op: dit is een schuilnaam!) startte halfweg de jaren negentig zelfs een muziekplatform dat zich volledig toelegde op ‘plunderphonics’. Illegal Art was geboren. In 1998 bracht hij ‘Deconstructing Beck’ uit. Verschillende artiesten uit het undergroundcircuit sampleden de songs van de toen razend populaire rockartiest Beck en maakten nieuwe nummers met behulp van de samples. Illegal Art koos Beck omdat hij zelf samples gebruikt van andere artiesten om zijn eigen nummers te componeren. Hij deed dat weliswaar tegen betaling! Illegal Art gebruikte Beck gratis. Die kon gelukkig wel lachen om de cd waarin zijn werk uitgebreid gesampled werd en het kwam dit keer niet tot een proces wegens copyright infringement. Beck profiteerde wel van de reclame en het commerciële succes van de ‘Deconstructing Beck’ cd want de zaak werd weer eens breed uitgesmeerd in de muziekpers.
Het collectief Illegal Art profiteerde in de meer dan tien jaar van zijn ondergronds bestaan van de verregaande veranderingen in de muziekwereld en werd een gerespecteerd bovengronds pay-what-you-want muziekplatform en een model voor downloads van een zeer hoge en consistente kwaliteit. Tal van merkwaardige releases volgden elkaar gedurende de jaren op. Aan de laatste release ‘Music for the Fire’ van People Like Us & Wobbly merk je dat ‘plunderphonics’ een volwaardig en erkend genre geworden is. Niemand kijkt nog op van een sample meer of minder. Het maatschappijkritische is er van af. Dolly Parton, The Carpenters, Lionel Ritchie, Lou Rawls, Barry White en talloze andere muzikanten fietsen vrolijk voorbij in de bonte en ingenieuze muzikale collageconstructies van de Britse Vicky Bennett alias PLU en de Amerikaan Jon Leidecker aka Wobbly. De vroegere plunderphonics hadden nogal eens de neiging om onbeluisterbaar en chaotisch over te komen bij de luisteraar. Maar Leidecker en Bennett werken al sinds 1998 samen via live improvisatie en online uitwisselingen en slagen erin om het genre te perfectioneren en er een coherent en af en toe zelfs zeer entertainend geheel van te maken. De muziekcollages volgen in elkaar hoog tempo op en draaien rond één thema: gebroken relaties, verkeerde communicatie en hartenpijn. Er zit zelfs een lyric sheet bij de cd. ‘Hello’ samplet stukjes Lionel Ritchie. Op ‘Fertile’ hoorden we waarempel onze eigenste Jacques Brel opduiken. Het korte ‘Bad news’ beweegt zich in een vicieuze cirkel omheen de donkere soulstemmen van Barry White en Lou Rawls. Op het hilarische ‘Pain’ gaan jodel- en piepstemmetjes aan de haal met ‘Yellow Brick Road’ van Elton John. ’Music for the Fire’ is een vernuftig samengestelde en hilarische cd. Maak er met je vrienden een spelletje van om de meeste samples te raden. Ondanks de heikele thema’s amusant en cheesy luistervoer!
People Like Us & Wobbly, 'Music for the Fire' cd review op http://www.cuttingedge.be/music/reviews/234697-people-like-us-wobbly-music-for-the-fire-
No comments:
Post a Comment