Wednesday, March 31, 2010

Muziek en ecologie – Deel 1: interview met Chris Watson


Kan je tegenwoordig nog naar de Noord- of Zuidpool trekken om daar met de meest geavanceerde apparatuur geluidsopnames te maken van afkalvende gletsjers, klotsende fjorden, ijzige noordenwinden en fauna en flora van boven de poolcirkel zonder rekening te houden met de 'politics of ecology'? De Polen verloren hun onschuld. Door de opwarming van de aarde volstaat het niet om veldopnames te maken van koude poolzeëen en van kruipend ijs. Een klaar idee hebben van de omgeving waarin je werkt, is een noodzaak. Hoe breng je geluidsopnames van door menselijke interventie ecologisch onstabiel geworden omgevingen over bij de luisteraar? We vroegen het aan geluidspioniers Chris Watson (zie 'A Journey South' op www.chriswatson.net), BJ Nilsen (www.bjnilsen.com) en de Noorse Jana Winderen die net ‘Energy Field’ uitbracht op het Britse label Touch.

Chris, je reisde onlangs voor de BBC naar de Zuidpool met David Attenborough. De reis werd gedocumenteerd op ‘A Journey South’.

Chris Watson: “De BBC gaf ons de opdracht voor een groot project, “The Frozen Planet”, gepresenteerd door Sir David Attenborough, dat ergens op het einde van 2011 zal uitgezonden worden op BBC1. Ik was één van de geluidsmensen, die meewerkte aan de reeks, die reizen naar beide Polen met zich meebracht. Om de reis, die in Christchurch Nieuw-Zeeland begon, te ondernemen; onderging ik zware medische testen. We waren daar uitgenodigd door de USAP (US Antartica Programme), en we vlogen naar Ross Island (78° zuid) op een zogenaamde ‘ijsvlucht’. We landden op de bevroren zee in een C-17, een enorm cargovliegtuig zonder vensters. De vlucht duurde 5 uren… Mag ik verwijzen naar het audiodagboek dat ik maakte voor Touch Radio na mijn trip naar de Zuidpool. Via deze link kun je het dagboek beluisteren: http://www.touchradio.org.uk/touch_radio_49.html.”

Op 1 april vertrek je opnieuw voor een maand naar de Noordpool?

Chris Watson: “Da’s voor dezelfde reeks als de trip naar de Zuidpool – ‘The Frozen Planet’ van de BBC. Ik keer terug eind april. Ik hoop opnieuw een audiodagboek te kunnen maken voor Touch Radio in mei.”

Je maakt sinds het eind van de jaren tachtig auditieve geluidsopnames. Sinds het midden van de jaren negentig en vooral sinds Al Gore’s ‘The Inconvenient Truth’ weten we dat de aarde in sneltempo opwarmt. Heeft dat fenomeen je werk beïnvloedt tijdens de laatste 5 à 10 jaar?

Chris Watson: “Natuurlijk heeft dat een effect op het onderwerp waarmee ik aan de slag ga, maar mijn basismotivatie bleef desondanks onveranderd… ‘Klimaatverandering’ vind ik trouwens een correcter woord.”

Wanneer je naar een gebied als de Zuidpool reist, een omgeving die onstabiel geworden is door menselijke interventie, voel je dan de nood om die evolutie te documenteren?

Chris Watson: “Ik ga niet akkoord met bovenstaande stelling. Mijn antwoord luidt dus neen! Zoals ik al zei, de gevolgen van deze processen zullen zichtbaar en voelbaar zijn door de effecten die ze hebben op de dieren in het wild en op hun habitat en dat zal dus in zekere zin ook een effect hebben op de opnames die ik maak, maar dat is niet de voornaamste reden waarom ik geluidsopnames maak.”

Je bent een geluidsman en een ‘maker van auditieve documenten’. Ik luisterde onlangs opnieuw naar ‘Vatnajoküll’ op het album ‘Weather Report’ maar ik kon niet anders dan denken aan afkalvende gletsjers en smeltende ijssvelden. Hebben geluidsdocumenten hun onschuld niet verloren sinds we weet hebben van de klimaatverandering? Hoe breng je zoiets over op de luisteraar?

Chris Watson: “Ik maak geen audiodocumenten! Laat dat duidelijk zijn… Ik maak auditieve kunstwerken, maar zeker geen documenten. Ik probeer de psychogeografie te beschrijven die het gedrag van wilde dieren beïnvloedt, en ook de landschappen zelf. Mag ik je verwijzen naar mijn eerste album voor Touch, ‘Stepping into the Dark’ (Touch # TO:27, 1996), dat opnames bevat die kunnen beschreven worden als ‘akoestische landschappen’.”

Denk je dat het mogelijk is en heb je er zelf ooit aan gedacht om een album uit te brengen met uitsluitend geluiden die de klimaatwijziging illustreren om de aandacht van het publiek te vestigen op dit zorgwekkend fenomeen?

Chris Watson: “Neen! Al is het onmogelijk om de feiten uit de weg te gaan, toch is dat niet mijn voornaamste betrachting… Ik ben betrokken als individu, maar het behoort helaas niet tot mijn werk…

Chris Watson, 'A Journey South' op www.chriswatson.net

No comments: