Richard Pinhas - 'Metal/Crystal'

Wie de Japanse noiseartiest Masami Akita aka Merzbow en de experimentele Amerikaanse cultband Wolf Eyes aan de haak slaat om samen op één schijfje te spelen, moet wel van zeer goeden huize zijn. De Franse muzikant/filosoof Richard Pinhas is misschien een grote onbekende bij de meesten, maar toch stond hij dertig jaar geleden al aan de wieg van de experimentele muziek in Frankrijk. Met zijn invloedrijke band Heldon maakte hij enkele fel ondergewaardeerde albums, waaronder ‘Electronique guerilla’, ‘Allez teia’ en ‘It’s always rock’n roll’. Als soloartiest bracht hij een vijftiental albums uit, waarvan ‘Tranzition’ de meest bekende is. Daarnaast onderhoudt hij nog een loopbaan als filosofiedocent en schrijver.

De dubbelaar ‘Metal/Crystal’ is opgenomen ‘during the two worst years of my life’, zoals Pinhas het zelf verwoordt in de liner notes. Na hun breuk zag hij zijn vriendin krankzinnig worden om tenslotte zelfmoord te plegen. Later stierf zijn broer in zijn armen aan een agressieve vorm van kanker. Met deze feiten in het achterhoofd is ‘Metal/Crystal’, ondanks de cartoons van Yann Legendre, geen vrolijk album geworden. De titels van de nummers zijn namen van psychopathologische aandoeningen, zoals depressie, hysterie, schizophrenie en bipolariteit, telkens in combinatie met een edelmetaal.

Meestergitarist Pinhas is sterk beïnvloed door de baanbrekende gitaar en electronics van het gelegenheidsduo Robert Fripp en Brian Eno. Echo’s van ‘(No pussyfooting)’ uit 1973 blijven doorheen zijn oeuvre sluipen, alsof hij het concept dat het tweetal uitvond verder wil verdiepen. Op ‘Metal/Crystal’ staan enkele tracks die schatplichtig zijn aan Fripp en Eno's experimenten. Op het tranceachtige ‘Bi-polarity (Gold)’ en het dromerige ‘Paranoia (Iridium)’ wordt hij begeleid door de Heldon ritmesectie en door zoon Duncan op electronics. Dit is geen hippe muziek maar toch behoorlijk bezwerend.

Nieuwe paden betreedt Pinhas op ‘Depression (Loukoum)’, waar hij samenwerkt met Merzbow en Wolf Eyes. De inbreng van electronics is op dit nummer nog vrij beperkt. Op ‘Hysteria (Palladium)’ wordt de gitaar van Pinhas helemaal weggeduwd door gillend experiment. Op het bijna een half uur durende gitaarmeesterwerk ‘Schizophrenia (Silver)’ lijkt het alsof Fripp en Eno na bijna veertig jaar een perfecte alliantie aangaan met noise. Na tien minuten vallen de rollende drums van Paganotti opnieuw in voor een ferm stukje progrock. Niet door iedereen te smaken, maar wat ons betreft is 'Metal/Crystal' een huzarenstukje en een voorlopig hoogtepunt in het oeuvre van professor Pinhas!

Richard Pinhas, 'Metal/Crystal', www.cuneiformrecords.com

recensie op www.cuttingedge.be